ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Τι ονομάζουμε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;

➢ Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι οι λοιμώξεις που μεταδίδονται μέσω της σεξουαλικής επαφής και συγκεκριμένα μέσα από σωματικά υγρά όπως το αίμα, το σπέρμα και τα κολπικά υγρά.
➢ Τέτοιου είδους νοσήματα μπορούν να μεταδοθούν και με άλλους τρόπους όπως από την έγκυο γυναίκα στο έμβρυο ή κατά τη μεταμόσχευση αίματος.
➢ Τα νοσήματα αυτά μπορούν να μας τα μεταδώσουν άτομα φαινομενικά υγιή, ή που και τα ίδια αγνοούν ότι είναι φορείς.

Ποια είναι τα κυριότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;

Σήμερα είναι γνωστά περισσότερα από 20 σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Τα κυριότερα είναι τα παρακάτω:

• Κονδυλώματα πρωκτογεννητικής περιοχής. Πρόκειται για υπερπλασίες του δέρματος που προκαλούνται από τους ιούς HPV, πιο συχνά από τους HPV6 και HPV11. Για τη θεραπεία τους χρησιμοποιούνται κρέμες, τοπικά χημικά διαλύματα, κρυοπηξία, laser, ακόμη και χειρουργική αφαίρεση.
• Χλαμύδια. Είναι μικροοργανισμοί που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή της πυέλου και να βλάψουν τη γονιμότητα εάν δε θεραπευτούν εγκαίρως. Συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα. Μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή (εάν δε χρησιμοποιείται προφυλακτικό). Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά.
• Έρπητας. Οφείλεται σε ιό που δεν εγκαταλείπει ποτέ το σώμα μας, ωστόσο μπορεί να παραμένει ανενεργός, χωρίς συμπτώματα και να υποτροπιάζει κατά διαστήματα. Τα συμπτώματα είναι πόνος, ερυθρότητα ή και φυσαλίδες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και συνήθως διαρκούν 2-3 εβδομάδες. Αντιικά φάρμακα βελτιώνουν τα συμπτώματα και καταστέλλουν τον ιό.
• Γονόρροια. Ονομάζεται και βλεννόρροια και οφείλεται στο γονόκοκκο. Πιθανά συμπτώματα είναι μη φυσιολογικές εκκρίσεις από τον κόλπο ή το πέος. Ωστόσο, μπορεί να μην υπάρχουν και καθόλου συμπτώματα. Αν δε θεραπευτεί μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στην πύελο ή και στείρωση. Θεραπεύεται με αντιβιοτικά.
• AIDS. Πρόκειται για σύνδρομο που προκαλείται από τον ιό HIV. Ο ιός επιτίθεται στο ανοσοποιητικό μας σύστημα και το καταστέλλει με πολύ σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία και την επιβίωσή μας. Δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία, και για το λόγο αυτό θεωρείται το σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα με τη χειρότερη πρόγνωση.
• Ηπατίτιδα Β. Προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Β. Σε ορισμένους ανθρώπους η οξεία φλεγμονή εξελίσσεται σε χρόνια και προκαλεί ηπατική βλάβη η οποία μπορεί να προληφθεί ή να μειωθεί με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
• Ηπατίτιδα C. Προκαλείται από τον ομώνυμο ιό. Μεταδίδεται με μολυσμένες σύριγγες, με τη μετάγγιση μολυσμένου αίματος, αλλά και με τη σεξουαλική επαφή. Ο οργανισμός ορισμένων ανθρώπων καταστέλλει από μόνος του τον ιό. Σε άλλους η φλεγμονή στο συκώτι γίνεται χρονία και οδηγεί σε κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος. Θεραπεύεται με φαρμακευτική αγωγή η οποία δεν είναι πάντα επιτυχής.
• Ψείρες του εφήβαιου. Πρόκειται για μικρά ακάρεα που προκαλούν κυρίως κνησμό στο δέρμα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Χρησιμοποιούνται τοπικές θεραπείες.
• Σύφιλη. Πρόκειται για σοβαρή νόσο. Εάν δεν θεραπευτεί, το βακτήριο που προκαλεί σύφιλη πηγαίνει μέσω του αίματος σε άλλα μέρη του σώματος προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στο νευρικό, στο καρδιαγγειακό και σε άλλα συστήματα. Αντιμετωπίζεται επιτυχώς με αντιβιοτικά.
• Τριχομονάδα. Τα πιθανά συμπτώματα είναι μη φυσιολογικές εκκρίσεις από τον κόλπο ή το πέος. Θεραπεύεται με αντιβιοτικά.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης;

• Μεγάλος αριθμός σεξουαλικών συντρόφων.
• Σύντροφοι υψηλού κινδύνου. Πρόκειται για άτομα με επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά (πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι, επαφές χωρίς προφυλακτικό), χρήστες ναρκωτικών κ.α.
• Σεξουαλική επαφή με άτομα που έχουν κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.
• Χρήση ενδοφλέβιων ουσιών.

Πώς μπορώ να προστατευτώ;

• Πρέπει να γνωρίζετε το ιστορικό και την κατάσταση της υγείας του συντρόφου σας.
• Να κάνετε χρήση προφυλακτικού κατά την κολπική, πρωκτική ή στοματική επαφή.
• Εμβολιαστείτε. Ο ιός της ηπατίτιδας Β καθώς και ορισμένοι HPV ιοί προλαμβάνονται σήμερα με εμβόλιο.

Τα προφυλακτικά με προστατεύουν από όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;

Όχι. Τα προφυλακτικά μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης, ωστόσο ορισμένα νοσήματα όπως ο έρπητας, η σύφιλη, τα κονδυλώματα και το AIDS δεν προλαμβάνονται 100%.

Πότε πρέπει να επισκεφτώ το γιατρό μου;

• Όταν αρχίσεις να είσαι σεξουαλικά ενεργή.
• Όταν αλλάξεις σεξουαλικό σύντροφο.
• Όταν έχεις την υποψία μόλυνσης.
• Όταν έχεις συμπτώματα.

Ποια είναι τα συμπτώματα των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων;

Είναι πιθανό να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα.
Τα πιο συχνά είναι τα εξής:

• Πόνος ή διογκώσεις στην πρωκτογεννητική περιοχή.
• Επίπονη ούρηση.
• Μη φυσιολογικές εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα.
• Πόνος κατά την επαφή.
• Εξάνθημα.

Πώς γίνεται η διάγνωση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων;

Μέσω της γυναικολογικής εξέτασης μπορούν να ανιχνευτούν ορισμένα νοσήματα. Ο γιατρός σας θα σας προτείνει περαιτέρω εξετάσεις αίματος, ούρων ή κολπικών υγρών για την ανίχνευση του παθογόνου μικροοργανισμού.

Πώς να αντιμετωπίσω ένα διαγνωσμένο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα;

Τα περισσότερα από αυτά τα νοσήματα θεραπεύονται. Όλα τα νοσήματα απαιτούν έγκαιρη διάγνωση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν. Μιλήστε στο σύντροφό σας. Παροτρύνετέ τον να ζητήσει ιατρική βοήθεια. Μετά τη θεραπεία πρέπει να επισκεφτείτε ξανά τον γιατρό σας, ώστε να επιβεβαιωθεί η επιτυχία της θεραπείας. Απέχετε από σεξουαλικές επαφές μέχρι να βεβαιωθείτε ότι έχει αντιμετωπιστεί το νόσημα επιτυχώς. Αν είστε έγκυος και έχετε ή είχατε στο παρελθόν κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα ενημερώστε τον γιατρό σας.