Επιλογή Σελίδας

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΥΚΛΟΥ

Ο φυσιολογικός έμμηνος κύκλος αποτελεί τον δείκτη σωματικής αλλά και ψυχικής υγείας για κάθε γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας. Η πιο σοβαρή αρνητική επίπτωση των διαταραχών κύκλου, είναι η υπογονιμότητα.

Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα τι εννοούμε με τον όρο διαταραχή κύκλου. Πρόκειται για σειρά από διαφορετικά συμπτώματα ή καταστάσεις τα οποία μάλιστα μπορεί και να συνυπάρχουν. Έτσι λοιπόν αναφερόμαστε σε διαταραχές ή ανωμαλίες κύκλου όταν:

  • Η περίοδος έρχεται νωρίτερα από 21 ημέρες (συχνομηνόρροια) ή αργότερα από 35 ημέρες.
  • Χάνεται για δύο ή και τρεις κύκλους στη σειρά (αραιομηνόρροια).
  • Εμφανίζεται σπάνια (ολιγομηνόρροια)
  • Απουσιάζει εντελώς (αμηνόρροια), και συμβαίνει συνήθως όταν η γυναίκα μπαίνει στην εμμηνόπαυση.
  • Η έμμηνος ρύση είναι πολύ διαφορετική, βαρύτερη ή ελαφρύτερη από το συνηθισμένο, μεγαλύτερης διάρκειας από 7 ημέρες.
  • Συνοδεύεται από περιοριστικά για την καθημερινότητα συμπτώματα όπως πόνος, κράμπες, ναυτία, ζάλη, αδυναμία ή και τάση για εμετό (δυσμηνόρροια).
  • Εμφανίζεται ήπια αιμορραγία ή κηλίδες αίματος ανάμεσα στις περιόδους (μεσοκυκλική αιμόρροια) ή το φαινόμενο αυτό ξεκινάει περίπου στην ωορρηξία και συνεχίζεται μέχρι να έρθει «κανονικά» η περίοδος.
  • Εμφανίζεται αιμορραγία ή κηλίδες αίματος, αφού η γυναίκα έχει εισέλθει στην εμμηνόπαυση ή μετά τη σεξουαλική επαφή.

 

Τα συχνότερα αίτια διαταραχής του κύκλου

 

Εγκυμοσύνη: Μετά την επιτυχημένη εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα, που σηματοδοτεί και την έναρξη της εγκυμοσύνης, το γυναικείο σώμα παράγει συγκεκριμένες ορμόνες που εμποδίζουν την έμμηνο ρύση να συμβεί. Για το λόγο αυτό, εάν υπάρχει υποψία εγκυμοσύνης, η γυναίκα πρέπει άμεσα να ενημερώσει την ή τον γιατρό της. Κυρίως για την πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών που συνδέονται με την εγκυμοσύνη, συμπεριλαμβανομένης της αποβολής ή μίας έκτοπης/εξωμητρίου κύησης, όπου το έμβρυο εμφυτεύεται έξω από τη μήτρα, για παράδειγμα σε μία από τις δύο σάλπιγγες.

 

Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS): Πρόκειται για σημαντική πάθηση που αφορά περίπου το 15% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Αυτή η πάθηση σχετίζεται με τη δημιουργία μικροσκοπικών κύστεων στις ωοθήκες, κυρίως στην περιφέρειά τους, και τη διαταραχή του φαινομένου της ωοθυλακιορρηξίας. Στο σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) οι ωοθήκες παράγουν μεγάλες ποσότητες ανδρικών ορμονών (ανδρογόνων). Τα υψηλά επίπεδα των ανδρογόνων εμποδίζουν τα ωάρια να ωριμάσουν φυσιολογικά και έτσι αναστέλλεται η ωορρηξία. Ως αποτέλεσμα, η περίοδος δεν εμφανίζεται. Οι γυναίκες που πάσχουν από το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών συνήθως έχουν σημαντικές διαταραχές κύκλου, είναι συνήθως παχύσαρκες και εμφανίζουν υπερτρίχωση. Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα και να αυξήσει το ρίσκο εμφάνισης διαβήτη και καρδιοπάθειας. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση του.

Κύστεις ωοθηκών: Κάποιες φορές συμβαίνει, ακόμα και σε γυναίκες με φυσιολογικό ορμονικό προφίλ και μορφολογία ωοθηκών, κάποιο ωοθυλάκιο να μην σπάσει τη χρονική στιγμή της ωορρηξίας και να δημιουργήσει κύστη. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, αν και όχι πάντα, τη διαταραχή του κύκλου.

Στρες: Το χρόνιο στρες ή ένα δυσάρεστο ξαφνικό συμβάν που προκαλεί σοκ στον οργανισμό μπορεί να έχει πολύ αρνητικές επιπτώσεις στον κύκλο μιας γυναίκας. Όμως χρειάζεται προσοχή. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση κάθε διαταραχή να αποδίδεται στο στρες, μπορεί να υπάρχουν άλλοι λόγοι, ακόμα πιο σοβαροί. Απαιτείται προσοχή και καλή συνεργασία με την/τον γυναικολόγο ή/και ενδοκρινολόγο για να αποκλειστούν πιο σύνθετα ιατρικά προβλήματα, όπως πρόωρη εμμηνόπαυση ή προβλήματα του θυρεοειδή.

Εξαντλητική δίαιτα – άσκηση: Η έντονη καθημερινή άσκηση (αφορά αθλήτριες που κάνουν πρωταθλητισμό) καθώς και οι εξαντλητικές, ανθυγιεινές δίαιτες, ιδιαίτερα όταν συνυπάρχει κάποια τροφική διαταραχή ή ασθένεια που οδηγεί σε χαμηλό δείκτη σωματικής μάζας, είναι δυνατόν να προκαλέσουν διαταραχές στην ωορρηξία καθώς και να μεταβάλλουν την ποσότητα και τη διάρκεια της περιόδου.

Το αντισυλληπτικό χάπι : Το ορμονικό αυτό σκεύασμα μπορεί να μειώσει σημαντικά μετά από κάποιους μήνες χρήσης την ποσότητα του αίματος σε κάθε περίοδο, να κάνει δηλαδή την περίοδο ελαφρύτερη. Για το λόγο αυτό είναι μία καλή επιλογή, εφόσον δεν υπάρχει αντένδειξη, σε γυναίκες με πολύ βαριές περιόδους. Σε κάποιες γυναίκες, η μακρόχρονη χρήση του μπορεί να προκαλέσει φυσιολογικές αλλαγές στο μήκος του κύκλου ή και απουσία της περιόδου.

Ασθένειες: Οποιαδήποτε παθολογική κατάσταση που σχετίζεται με το θυρεοειδή αδένα και την ανώμαλη παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών (υπο/υπερ-θυρεοειδισμός ή θυρεοειδίτιδες) μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στον κύκλο. Άλλες ιατρικές παθήσεις, εξίσου σοβαρές, που μπορεί να επηρεάσουν την ομαλότητα του κύκλου σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η ενδομητρίωση, οι πολύποδες και τα ινομυώματα, ο καρκίνος της μήτρας ή ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, η αναιμία ή άλλες αιμορραγικές διαταραχές, καθώς και ανωμαλίες της υπόφυσης.

Ηλικία, εφηβεία και εμμηνόπαυση: Μια εξαιρετικά σημαντική παράμετρος. Λίγο μετά την εμμηναρχή και στα πρώτα χρόνια της εφηβείας, μπορεί να χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα, μήνες ή ακόμα και χρόνια, πριν τελικά ο κύκλος σταθεροποιηθεί. Επίσης, σημαντικές διαταραχές κύκλου μπορεί να βιώσει μια γυναίκα που βρίσκεται στην κλιμακτήριο. Η κλιμακτήριος είναι η χρονική περίοδος που προηγείται της εμμηνόπαυσης, δηλαδή του οριστικού τέλους της εμμηνορρυσίας. Η κλιμακτήριος μπορεί να διαρκέσει από 2 έως και 8-10 χρόνια. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό να γίνει αντιληπτό από κάθε γυναίκα. Κατά τη διάρκεια της κλιμακτηρίου μια γυναίκα μπορεί να χάνει εξολοκλήρου την περίοδο της, να έχει πολύ ελαφριές, σχεδόν ανύπαρκτες περιόδους ή πολύ βαριές περιόδους.

Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Το συκώτι είναι ένα όργανο που παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του έμμηνου κύκλου μιας γυναίκας, λόγω του μεταβολισμού των ορμονών της αναπαραγωγής, των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Η καθημερινή κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στο συκώτι και αυτό με τη σειρά του να επηρεάσει το σωστό μεταβολισμό των ορμονών αυτών στο σώμα, άρα και την περίοδο.

Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID): Πρόκειται για σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος η οποία προκαλείται από τα χλαμύδια. Τα χλαμύδια εισέρχονται στον κόλπο κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής και στη συνέχεια εξαπλώνονται στη μήτρα και τις σάλπιγγες. Τα συμπτώματα της πυελικής φλεγμονής ποικίλουν και περιλαμβάνουν δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις, πόνο στην περιοχή της πυέλου και την κάτω κοιλιακή περιοχή, πυρετό, ναυτία, και, ορισμένες φορές, ανωμαλία στην περίοδο. Επειδή μπορεί να περάσει πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα εώς ότου εμφανισθεί κάποιο ενοχλητικό σύμπτωμα, η γυναίκα πρέπει να ελέγχεται για το βακτήριο αυτό σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Πρόωρη ανεπάρκεια των ωοθηκών: Μπορεί να εμφανιστεί σε γυναίκες κάτω των 40–42 ετών, στις οποίες οι ωοθήκες δεν λειτουργούν κανονικά. Ο έμμηνος κύκλος εμφανίζει σοβαρές διαταραχές, έρχεται σπάνια ή σταματά νωρίς. Αυτό μπορεί να συμβεί σε ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για τον καρκίνο με ακτινοβολίες και χημειοθεραπεία, ή στην περίπτωση που υπάρχει βεβαρυμμένο οικογενειακό ιστορικό πρώιμης ανεπάρκειας των ωοθηκών ή κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία (π.χ. Σύνδρομο Turner).

Φάρμακα: Κάποια στεροειδή ή αντιπηκτικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές του κύκλου.

Ανάλογα με τα αίτια της διαταραχής του κύκλου, μια γυναίκα μπορεί να έχει την πλέον κατάλληλη και πιο αποτελεσματική για εκείνη αντιμετώπιση και θεραπεία. Καλό είναι να γίνει προσεκτική και λεπτομερής καταγραφή των συμπτωμάτων, τα οποία στη συνέχεια θα συζητηθούν αναλυτικά με την/τον θεράποντα ιατρό. Ο ιατρός μπορεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση συντηρητικά, φαρμακευτικά, σπανίως χειρουργικά ή και να υποδείξει έναν εντελώς φυσικό τρόπο αποκατάστασης της ορμονικής ισορροπίας του οργανισμού (μείωση του στρες, αλλαγές στη διατροφή κ.α.), εφόσον κάτι τέτοιο είναι εφικτό.