Η ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ
Η «ρομποτική χειρουργική», αποτελεί εξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Ο σωστός όρος είναι «ρομποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκόπηση» και κατά βάση είναι μια λαπαροσκοπική επέμβαση που εκτελείται με τη βοήθεια του ρομπότ. Πρόκειται δηλαδή για μια ελάχιστα τραυματική και επεμβατική χειρουργική μέθοδος, κατά την οποία οι χειρουργικοί χειρισμοί εκτελούνται με εξαιρετική ακρίβεια με τη βοήθεια πολύ λεπτών και εύκαμπτων εργαλείων, τα οποία εισέρχονται στο εσωτερικό του σώματος του ασθενούς μέσα από μικροσκοπικές τρύπες στο δέρμα, αποφεύγοντας έτσι τις μεγάλες και επώδυνες τομές.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ DA VINCI;
Το ρομποτικό σύστημα da Vinci σχεδιάστηκε από την εταιρεία Intuitive Surgical το 1995. Αποτελεί το πρώτο και μοναδικό, αυτή τη στιγμή, στον κόσμο σύστημα ρομποτικής χειρουργικής που πραγματοποιεί εγχειρήσεις με την ελάχιστα δυνατή επέμβαση στον οργανισμό του ασθενούς και έχει την έγκριση του Αμερικανικού FDA (Food and Drug Administration) για τις εφαρμογές αυτές.
Αν και το σύστημα σχεδιάστηκε για εκτέλεση επεμβάσεων τηλεχειρουργικής από μακριά, ο βασικός λόγος που χρησιμοποιούμε σήμερα αυτό το σύστημα είναι τα σημαντικά πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει στον χειρουργό, ως προς την επιτυχή και ασφαλή διεξαγωγή της επέμβασης. Το ρομποτικό σύστημα da Vinci είναι εφοδιασμένο με εύκαμπτα λαπαροσκοπικά εργαλεία που θυμίζουν την ελευθερία κίνησης που έχει ο ανθρώπινος καρπός του χεριού. Έτσι, επιτρέπεται στον χειρουργό να εκτελεί πολύπλοκες κινήσεις ακριβείας σαν να έχει τα δικά του χέρια μέσα στο σώμα του ασθενούς. Το da Vinci διαθέτει σύστημα τρισδιάστατης απεικόνισης, το οποίο μεγεθύνει το χειρουργικό πεδίο μέχρι και 20 φορές. Επίσης, μέσω της κάμερας, επιτρέπει στον χειρουργό να πλησιάσει πιο κοντά στο σημείο της επέμβασης από ότι επιτρέπει η ανθρώπινη όραση και έτσι να εργαστεί σε μικρότερη κλίμακα από αυτήν της συμβατικής χειρουργικής. Με την μοναδική ακρίβεια των κινήσεων των χειρουργικών βραχιόνων, επιτρέπεται στους χειρουργούς να πραγματοποιούν επεμβάσεις σε σημεία του σώματος όπου παλαιότερα ούτε καν θα διανοούνταν, με σκοπό να δίνουν λύση σε ζωτικά προβλήματα υγείας ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους και τις επιπλοκές.
Το χειρουργικό σύστημα da Vinci αποτελείται από πέντε βασικά εξαρτήματα:
- την εργονομικά σχεδιασμένη ρομποτική κονσόλα
- το τροχήλατο των ρομποτικών βραχιόνων
- τον ενδοσκοπικό πύργο
- το υψηλών προδιαγραφών σύστημα όρασης InSite® Vision System, και τέλος
- τα ειδικά ενδοσκοπικά ρομποτικά εργαλεία EndoWrist®.
Ρομποτική κονσόλα
Ο χειρουργός ελέγχει ολόκληρο το ρομποτικό σύστημα μέσω της ρομποτικής κονσόλας, και χειρουργεί ενώ κάθεται αναπαυτικά έχοντας μπροστά του μια τρισδιάστατη εικόνα του χειρουργικού πεδίου μεγεθυσμένη μέχρι και 20 φορές.
Η κονσόλα διαθέτει στο πάνω μέρος της ειδικές χειρολαβές, όπου ο χειρουργός τοποθετεί τα δάχτυλα του και κινεί τους ειδικούς μοχλούς, που δίνουν εντολή στους χειρουργικούς βραχίονες του ρομπότ, και στο κάτω μέρος ποδοδιακόπτες για τον συντονισμό των διαφόρων κινήσεων, για την χρήση της διαθερμίας, την κίνηση της κάμερας και την εστίαση της οπτικής.
Κάθε κίνηση του χεριού, του καρπού και των δακτύλων του χειρουργού μετατρέπεται με απόλυτη ακρίβεια και σταθερότητα από το ρομποτικό σύστημα σε κινήσεις πραγματικού χρόνου από τους χειρουργικούς βραχίονες μέσα στο χειρουργικό πεδίο.
Τροχήλατο των ρομποτικών βραχιόνων
Το τροχήλατο των ρομποτικών βραχιόνων διαθέτει 4 βραχίονες, έναν για την κάμερα και 3 για τα ενδοσκοπικά εργαλεία τα οποία χειρίζεται ο χειρουργός.
Το τροχήλατο σύρεται και τοποθετείται δίπλα στον ασθενή, λίγα μέτρα μακριά από την κονσόλα του χειρουργού.
Τα ενδοσκοπικά εργαλεία, τα οποία είναι συνδεδεμένα με τους ρομποτικούς βραχίονες, εισάγονται μέσα από μικρές τρύπες λίγων χιλιοστών, στο σώμα του ασθενούς.
Ενδοσκοπικός πύργος
Ο ενδοσκοπικός πύργος περιλαμβάνει μια μεγάλη οθόνη υψηλής ευκρίνειας, τη βιντεοκάμερα, τη συσκευή ψυχρού φωτισμού, τη συσκευή διαθερμίας, και άλλες χρήσιμες λαπαροσκοπικές συσκευές.
Σύστημα όρασης InSite®
Το σύστημα όρασης InSite® προσφέρει τρισδιάστατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου.
Η ρομποτική κονσόλα διαθέτει ένα σύστημα φακών τρισδιάστατης απεικόνισης, το οποίο μεγεθύνει το χειρουργικό πεδίο.
Με την κάμερα ο χειρουργός μπορεί να πλησιάσει πιο κοντά στο σημείο της επέμβασης από αυτή που επιτρέπει η ανθρώπινη όραση, κι έτσι να εργαστεί σε μικρότερη κλίμακα από αυτήν της συμβατικής χειρουργικής.
Ρομποτικά εργαλεία τύπου EndoWrist®
Τα ρομποτικά εργαλεία τύπου EndoWrist® διαθέτουν 7 βαθμούς ελευθερίας κινήσεων και μιμούνται την ευκινησία του ανθρώπινου χεριού και καρπού, και γι’ αυτό ονομάστηκαν και Endo-Wrist (Ενδο-Καρπός).
Μια μεγάλη ποικιλία ρομποτικών εργαλείων είναι στη διάθεση του χειρουργού για την ιδανική διενέργεια της ρομποτικής επέμβασης.
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΝΑ ΡΟΜΠΟΤΙΚΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ;
Κατά τη διάρκεια της ρομποτικής χειρουργικής όπως αυτή πραγματοποιείται σήμερα, ο χειρουργός κάθεται μπροστά σε μια χειρουργική-ρομποτική κονσόλα ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, όπου βλέπει τρισδιάστατα και μεγεθυσμένα σε μια οθόνη το χειρουργικό πεδίο, και πραγματοποιεί την επέμβαση κινώντας δύο ειδικά χειριστήρια, που μοιάζουν με τα γνωστά joysticks. Οι κινήσεις που εκτελεί ο χειρουργός με τη βοήθεια των χειριστηρίων αυτών μεταφέρονται ψηφιακά σε έναν πρωτοποριακό ηλεκτρονικό υπολογιστή επεξεργάζονται ανάλογα και μεταφράζονται, με πρωτόγνωρη ακρίβεια, σε αντίστοιχες κινήσεις μέσα στο χειρουργικό πεδίο που εκτελούνται από τους αρθρωτούς χειρουργικούς βραχίονες του ρομπότ. Οι κινήσεις αυτές των ρομποτικών βραχιόνων ελέγχονται πλήρως και αποκλειστικά από τον χειρουργό, σε τέτοιο βαθμό που ακόμα και ένα στιγμιαίο τράβηγμα του κεφαλιού του χειρουργού από την κονσόλα να ακινητοποιεί πλήρως τους ρομποτικούς βραχίονες. Έτσι λοιπόν το ρομπότ δεν μπορεί να κινηθεί μόνο του, ούτε να προγραμματιστεί, αλλά πραγματοποιεί τις κινήσεις του χειρουργού, ο οποίος πρέπει να είναι ειδικά εκπαιδευμένος στη χρήση του.
Set up του ρομποτικού συστήματος da Vinci και των εξαρτημάτων του καθώς της θέσης των ιατρών και νοσηλευτριών. Οι ρομποτικοί βραχίονες τοποθετούνται ανάμεσα στα ανοιγμένα πόδια της ασθενούς.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
Η ρομποτική χειρουργική εκτός από τα γνωστά σημαντικά πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όπως για παράδειγμα:
- Ελάχιστος χειρουργικός τραυματισμός των ιστών και μείωση του μετεγχειρητικού πόνου.
- Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα και μικρότερες ουλές.
- Ταχύτερη ανάρρωση και γρηγορότερη κινητοποίηση των ασθενών.
- Ελάχιστη απώλεια αίματος και λιγότερες μεταγγίσεις.
- Ταχύτερη έξοδος από το νοσοκομείο (24ωρη νοσηλεία).
- Ελάχιστη νοσηλευτική φροντίδα.
- Χαμηλότερο κόστος νοσηλείας.
- Ταχύτερη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες και στην καθημερινή εργασία.
- Μεγέθυνση εικόνας κατά 10 έως 15 φορές και καλύτερος φωτισμός.
- Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές που σχετίζονται με το τραύμα, όπως διαπύηση, διάσπαση, κήλη, χρόνιος πόνος, δύσμορφη ουλή κλπ.
Έχει επιπλέον πλεονεκτήματα όπως:
- Τρισδιάστατη απεικόνιση (στερεοσκοπική όραση).
- Εξάλειψη της αστάθειας και του τρέμουλου της εικόνας λόγω κόπωσης.
- Αύξηση του βαθμού ελευθερίας κινήσεων των εργαλείων, όμοια με τον ανθρώπινο καρπό (μεγάλη δεξιότητα στις χειρουργικές κινήσεις).
- Ελάχιστη απώλεια αίματος και λιγότερες μεταγγίσεις.
- Απόλυτη ακρίβεια και στους δυσκολότερους χειρουργικούς χειρισμούς.
- Μεγαλύτερη άνεση και εργονομική ευκολία κατά τη διάρκεια της επέμβασης (κατά την ρομποτική χειρουργική ο χειρουργός εκτελεί την επέμβαση καθιστός, γεγονός που μειώνει τον κάματο του χειρουργού προσφέροντας σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο στον ασθενή όσο και στον χειρουργό, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις δύσκολων και πολύωρων επεμβάσεων).
ΠΟΙΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΜΕ ΤΟ DA VINCI;
Ρομποτικά μπορούν να γίνουν:
- Κύστεις ωοθήκης
- Υδροσάλπιγγα
- Εξωμήτριος κύηση
- Ινομυώματα
- Ενδομητρίωση
- Αφαίρεση μήτρας – Ολική ή Υφολική υστερεκτομή
- Λύση συμφύσεων μεταξύ μήτρας-σαλπίγγων-ωοθηκών-εντέρου
- Ουρογυναικολογικά χειρουργεία
- Κακοήθεις όγκοι της μήτρας και του τραχήλου
ΤΕΛΙΚΑ ΠΟΙΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙ, ΤΟ ΡΟΜΠΟΤ ‘Η Ο ΓΙΑΤΡΟΣ;
Χειρουργεί πάντα ο γυναικολόγος, ο οποίος πρέπει να έχει την κατάλληλη εξειδίκευση και εκπαίδευση στη χρήση του ρομποτικού συστήματος, με τη βοήθεια του οποίου οι κινήσεις του γίνονται πιο ακριβείς και πιο λεπτές. Το ρομποτικό σύστημα δεν έχει την παραμικρή αυτονομία, είναι απλά ένα πανίσχυρο εργαλείο στα χέρια του χειρουργού – γυναικολόγου, και χρησιμοποιείται για να επιτύχουμε ένα άριστο χειρουργικό αποτέλεσμα. Η υψηλή τεχνολογία αποτελεί το μέλλον σε όλες τις γυναικολογικές χειρουργικές επεμβάσεις ώστε να μπορούμε να προσφέρουμε σε κάθε γυναίκα ένα ασφαλές χειρουργείο.