ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗ

Υστερεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση της μήτρας, του τραχήλου, των ωοθηκών και των σαλπίγγων. Στις περισσότερες περιπτώσεις η μήτρα αφαιρείται για καλοήθεις παθήσεις, όπως μητρορραγίες, πυελικό άλγος και ινομυώματα και σπανιώτερα για κακοήθεις, όπως καρκίνος μήτρας, τραχήλου,σαλπιγγος και ωοθηκών.

Υπάρχουν τέσσερεις βασικοί τύποι υστερεκτομής:

• Κοιλιακή υστερεκτομή, η οποία γίνεται με χαμηλή εγκάρσια τομή στην κοιλιά.
• Κολπική υστερεκτομή, η οποία γίνεται εξ’ ολοκλήρου διαμέσου του κόλπου.
• Λαπαροσκοπική – Ρομποτική υστερεκτομή οι οποίες γίνονται με μικρές τρύπες στην κοιλιά.
• Ριζική υστερεκτομή η οποία γίνεται είτε κοιλιακά είτε λαπαροσκοπικά – ρομποτικά.

Εμείς εδώ θα εξετάσουμε τις πιο σύγχρονες μεθόδους όπως είναι η Λαπαροσκοπική – Ρομποτική Υστερεκτομή.

Επιπλοκές από την λαπαροσκοπική – ρομποτική υστερεκτομή

Οι κίνδυνοι όπως σε όλες τις επεμβάσεις είναι:

• Αιμορραγία κατά τη διάρκεια της επέμβασης ή μετεγχειρητικά.
• Τρώση γειτονικού οργάνου (ουροδόχος κύστη, έντερο, ουρητήρας κ.λ.π).
• Πυρετός και μόλυνση.
• Κίνδυνος από την γενική αναισθησία (είναι εξαιρετικά χαμηλός).

Η πιθανότητα να συμβεί μια επιπλοκή βάσει της διεθνούς βιβλιογραφίας είναι χαμηλός – περίπου στο 4% – και οπωσδήποτε χαμηλότερος σε σχέση με τα ανοικτά χειρουργεία.

Αντενδείξεις στην λαπαροσκοπική – ρομποτική υστερεκτομή

• Το μέγεθος της μήτρας. Εάν το όργανο είναι τεραστίων διαστάσεων οι λαπαροσκοπικοί χειρισμοί είναι περιορισμένοι και η χρονική διάρκεια της επέμβασης.
• Η κακοήθεια της μήτρας είναι σχετική αντένδειξη και γίνεται μόνο όταν η νεοπλασία είναι σε αρχικά στάδια.
• Τα πολλά ανοιχτά χειρουργεία είναι και αυτά σχετική αντένδειξη και η απόφαση για λαπαροσκόπηση εξαρτάται από την εμπειρία του χειρουργού.

Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική υστερεκτομή;

Η λαπαροσκοπική υστερεκτομή έγινε για πρώτη φορά το 1989. Γίνεται μέσα από τέσσερεις τρύπες, μεγέθους 5 και 10 χιλιοστών στον ομφαλό και στο κατώτερο τμήμα της κοιλιάς. Από τότε όλο και περισσότερες επεμβάσεις άρχισαν να γίνονται λαπαροσκοπικά και στην Ελλάδα και διεθνώς.

Τύποι υστερεκτομής

• Ολική μετά των εξαρτημάτων (μήτρα, τράχηλος,σαλπίγγες και ωοθήκες).
• Ολική άνευ των εξαρτημάτων (μήτρα,τράχηλος).
• Υφολική μετά των εξαρτημάτων (μητρα,σάλπιγγες,ωοθήκες).
• Υφολική άνευ των εξαρτημάτων (μήτρα).

Υφολική σημαίνει αφαίρεση μόνο του σώματος της μήτρας δηλαδή του άνω τμήματος με διατήρηση του κατώτερου, που είναι ο τράχηλος και παρόλο που η γυναίκα δεν βλέπει πλέον περίοδο, τα οιστρογόνα και ο ορμονικός κύκλος συνεχίζονται όπως πριν, χωρίς τις δυσάρεστες επιπτώσεις της κλιμακτηρίου.
Η τελευταία τεχνική είναι ιδανική και προτιμάται πλέον διεθνώς, σε περιπτώσεις καλοηθών παθήσεων της μήτρας.
Οι λόγοι, για τους οποίους αφήνουμε τον τράχηλο, είναι γιατί ο κόλπος στηρίζεται καλύτερα, η λειτουργία της ούρησης επηρεάζεται λιγότερο, η σεξουαλική συμπεριφορά της γυναίκας είναι πιο φυσιολογική και, το πιο σημαντικό, έχει χαμηλότερη πιθανότητα επιπλοκών.

Σε ποιες περιπτώσεις αφαιρούμε τα εξαρτήματα (σάλπιγγες, ωοθήκες);

Εάν αφαιρέσουμε τις ωοθήκες σε μια νέα γυναίκα τότε σταματάει άμεσα η περίοδος με αποτέλεσμα η γυναίκα να μπει σε εμμηνόπαυση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την απότομη μείωση των οιστρογόνων. Η έλλειψη αυτής της ορμόνης επιταχύνει την οστεοπόρωση, την ατροφία και ξηρότητα του δέρματος των γεννητικών οργάνων και σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύεται από εκνευρισμό, εξάψεις, αυπνίες και ψυχολογικά προβλήματα. Άρα, οι ωοθήκες πρέπει να αφαιρούνται μόνο όταν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα, ή αν η γυναίκα βρίσκεται ήδη σε εμμηνόπαυση. Μετά την εμμηνόπαυση, όλοι συμφωνούν στην προληπτική εξαίρεση των ωοθηκών για την πρόληψη του γυναικολογικού καρκίνου των ωοθηκών.

Ποια είναι τα οφέλη της λαπαροσκοπικής ολικής – υφολικής υστερεκτομής;

• Λιγότερη απώλεια αίματος και μικρότερη δημιουργία μετεγχειρητικών συμφύσεων λόγω της μεγέθυνση Χ15 φορές, η οποία έχει ως αποτέλεσμα οι χειρουργικοί χειρισμοί να είναι ακριβέστεροι και λιγότερο τραυματικοί στα εσωτερικά όργανα.
• Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος λόγω έλλειψης τομών στο τοίχωμα της κοιλιάς καθώς και τραυματικών χειρισμών μέσα στα όργανα της κοιλιάς.
• Λιγότερη παραμονή στην κλινική. Λόγω μειωμένου πόνου, η ασθενής μπορεί να φύγει την επόμενη μέρα και να επιστρέψει στην εργασία της σε λίγες ημέρες. Αντίθετα, μετά από ανοιχτή ή κοιλιακή υστερεκτομή ο χρόνος ανάρρωσης στο σπίτι είναι τουλάχιστον τέσσερεις έως έξι εβδομάδες.
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα Οι τομές είναι τόσο μικρές που δεν χρειάζονται ράμμα, κλείνουν με μία ειδικές αυτοκόλλητες ταινίες. Μετά από λίγες εβδομάδες τα τραύματα έχουν εξαφανιστεί εντελώς.

ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ

Υστεροσκόπηση

Mέθοδος με την οποία ελέγχεται η ενδομήτρια κοιλότητα.

Υπάρχουν δύο ειδών υστεροσκοπήσεις

• η διαγνωστική υστεροσκόπηση και
• η επεμβατική υστεροσκόπηση

Η διαγνωστική υστεροσκόπηση γίνεται με ένα πολύ λεπτό ενδοσκόπιο (περίπου 3 χιλιοστά), το οποίο εισάγεται μέσα από τον κόλπο και τον τράχηλο της μήτρας στην ενδομήτρια κοιλότητα. Η μέθοδος είναι ανώδυνη, και μπορεί να γίνει σε εξωτερικό ιατρείο χωρίς νάρκωση.

Στην επεμβατική υστεροσκόπηση το ενδοσκόπιο που εισάγεται στη μήτρα έχει πάχος από 5.5 έως 9 χιλιοστά, ανάλογα με την εκάστοτε επέμβαση.

Ενδείξεις διαγνωστικής υστεροσκόπησης

• Υποψία ενδομήτριας παθολογίας (πολύποδες, ινομυώματα)
• Αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
• Αιμορραγίες μετά την κλιμακτήριο.
• Εξέταση του ενδομητρίου μετά από χειρουργεία που μπορεί να επηρεάσουν την φυσιολογία του (αποξέσεις, αποβολές)

Ενδείξεις χειρουργικής υστεροσκόπησης

• Συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας (διθάλαμος μήτρα)
• Διατομή συμφύσεων
• Αφαίρεση ή εξάχνωση του ενδομητρίου σε προβλήματα μητρορραγιών
• Αφαίρεση ξένου σώματος από την ενδομήτρια κοιλότητα.

Στην χειρουργική υστεροσκόπηση προτιμάται η γενική αναισθησία και δεν απαιτείται καμία προετοιμασία. Μόνο το πρωί της επέμβασης καλό είναι η γυναίκα να είναι νηστική λόγω της αναισθησίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις η γυναίκα μπορεί να φύγει την ίδια μέρα, 2 έως 3 ώρες μετά την επέμβαση. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος και η ασθενής αισθάνεται έναν ελαφρύ πόνο περιόδου. Παρόλα αυτά συνιστάται η γυναίκα να παραμείνει σπίτι με ελαφριά δίαιτα για μια μέρα και να αποφύγει την εργασία της. Μετεγχειρητικά συνιστάται η λήψη αντιβίωσης για 4 έως 5 ημέρες. Μια μικρή κολπική αιμόρροια είναι φυσιολογική και αναμενόμενη μετά από την επέμβαση, η οποία ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να διαρκέσει έως και μια εβδομάδα.

Επιπλοκές διαγνωστικής υστεροσκόπησης

• Αδυναμία ολοκλήρωσης στο ιατρείο λόγω πόνου.

Επιπλοκές επεμβατικής υστεροσκόπησης

• Επιπλοκές από την αναισθησία
• Διάτρηση της μήτρας
• Αιμορραγία και
• Μετεγχειρητικά η μόλυνση. Τα περισσότερα προβλήματα αντιμετωπίζονται άμεσα και η ασθενής σπανίως χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο για παρακολούθηση

Αντενδείξεις

• Αρχόμενης κύηση
• Καρκίνος του τραχήλου.